Adam Asnyk, polski ideolog zmian…

Adam Prot Asnyk,

polski poeta i dramatopisarz, ur. 11 września 1838 w Kaliszu, zm. 2 sierpnia 1897 w Krakowie, używał pseudonimów „Jan Stożek” i „El…y”, był członekiem Rządu Narodowego (1863) w trakcie powstania styczniowego (1863–1864),  w latach 1889–1894 był redaktorem dziennika „Nowa Reforma”, od 1894 roku był  członek honorowy Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu,

Wiersz  „Daremne żale” powstał 1 kwietnia 1877, pochodzi z tomiku Album pieśni. Jest wyraźnym głosem w szerokim ideologicznym nowoczesnych pozytywistów z dawnymi romantykami.  Wyraża jasne stanowisko: z powodu nieuchronności przemijania konieczne jest działanie!

Daremne żale

Daremne żale – próżny trud,
Bezsilne złorzeczenia!
Przeżytych kształtów żaden cud
Nie wróci do istnienia.

Świat wam nie odda, idąc wstecz,
Znikomych mar szeregu –
Nie zdoła ogień ani miecz
Powstrzymać myśli w biegu.

Trzeba z żywymi naprzód iść,
Po życie sięgać nowe…
A nie w uwiędłych laurów liść
Z uporem stroić głowę.

Wy nie cofniecie życia fal!
Nic skargi nie pomogą –
Bezsilne gniewy, próżny żal!
Świat pójdzie swoją drogą.

Adama Asnyka został pochowany w krypcie Zasłużonych na Skałce

Sarkofag z trumną Adama Asnyka leży w krypcie Zasłużonych na Skałce
Krypta Zasłużonych na Skałce znajduje się w podziemiach kościoła oo. Paulinów na Skałce w Krakowie. Jej inne nazwy to Panteon Zasłużonych, Groby Zasłużonych Polaków, Sepulcrum Patriae także Cmentarz Wielkich Polaków. Krypta powstała w roku 1880 według projektu prof. Józefa Łepkowskiego. W krypcie pochowani są m. in.:

  • Jan Długosz, kronikarz i historyk (1415–1480),
  • Wincenty Pol, poeta, geograf, uczestnik powstania listopadowego (1807–1872),
  • Józef Ignacy Kraszewski, pisarz, publicysta, wydawca, (1812–1887),
  • Teofil Lenartowicz, etnograf, rzeźbiarz, konspirator (1822–1893),
  • Stanisław Wyspiański Dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt (1869–1907),
  • Jacek Malczewski, malarz, alegoryk i  symbolista, (1854–1929),
  • Szymanowski, kompozytor, pianista, pedagog i krytyk muzyczny, (1882–1937),
  • Ludwik Solski, aktor, reżyser, dyrektor teatru (1855–1954),
  • Czesław Miłosz,  poeta, noblista (1911–2004)